غارهای تونلی

  غارهای تونلی لاوا

متاًسفانه خیلی از غارهای تونلی لاوا و محتویات آن ها توسط ما انسان ها، خراب یا کاملاً برای همیشه نابود شده اند. البته هنوز ما این امکان را داریم که غارهای باقی مانده را حفظ کنیم. هنگامی که به داخل غارهای لاوا می روید، خیلی مهم است که به جنبه های زمین شناسی، باستان شناسی و زیست شناسی آن ها اهمیت ویژه بدهید. چیزهائی که صدها سال برای درست شدن آن ها وقت صرف شده است، می توانند بر اثر فقط یک بی دقتی ساده، در یک لحظه نابود شوند. چیزهائی که هیچ جایگزینی ندارند. بعضی از این غارها ارزش باستان شناسی دارند و در بعضی از فرهنگ های قدیمی، به عنوان مرکز مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می گرفته اند و یا ورود آدم های معمولی به داخل آن ها ممنوع بوده است  

  

چگونه می توان به نگهداری و حفظ غارهای لاوا و محتویات آن ها کمک کرد

از دهانهٔ آتشفشان ها و تونل های لاوا، برای ریختن زباله ، فاضلاب، روغن و دیگر مواد آلوده کنندهٔ محیط زیست استفاده نکنید

هیچ گاه در غار یا در نزدیکی ورودی آن، آتش روشن نکنید

فرماسیون های داخل غار را خراب نکنید

بر روی دیوار غار ها چیزی ننویسید

هر چیزی را که داخل غار پیدا می کنید، مثل استخوان یا رسوبات، همان جا بگذارید

به غار به عنوان مسکن بعضی از جانداران احترام بگذارید و به محل زندگی آن ها و خود جانداران، صدمه نزنید

اگر شاهد تخریب غارها هستید، آن را سریع به مراجع مربوط گزارش دهید

به طور فعال در تشکیل مراکز حفظ محیط زیست و حفظ غارها شرکت کنید و با بالابردن سطح دانش و اطلاعات علمی خود، بهترین راه های عملی را برای حفظ غارها، به مسئولین پیشنهاد دهید 

 

این نوع غارهادرجاهائی از کرهٔ زمین یافت می شوند که لاوای مذاب از داخل زمین به سطح رسیده و بر روی زمین جاری می شود. عمیق ترین و طولانی ترین غارتونلی لاوا که تا کنون شناخته شده است، در »بیگ آیلند « یا »جزیرهٔ بزرگ« در هاوائی قرار دارد. شکل بالا بر اساس این غار طراحی شده است 

 

هنگامی که لاوا ازدهانهٔ آتشفشان ها جاری می شوند، لایه های بیرونی آن سرد می شود. لاوا در قسمت های پائین تر، درمجراهای لوله ای شکل، به جریان خود ادامه می دهد. در هاوائی این تونل تا حدود ۸۰ کیلومتر است. در دهانهٔ آتشفشان، جائی که تونل لاوا به سطح زمین می رسد، لاوای مذاب در لبه های دهانهٔ خروجی جمع می شوند و بتدریج سرد می گردند

تونل های غارهای لاوا، ویژگی های مشابهی با غارهای آهکی دارند. به طور مثال وجود استالاکتیت ها، استالاگمیت ها و گل سنگ ها. بخش اصلی شکل غار، در دورهٔ اولیهٔ سرد شدن و هنگامی که هنوز فعال بوده، بوجود آمده اند. رسوبات املاح معدنی در مرحلهٔ بعدی درست شده اند، مثل کلسیت ها، رسوبات آهکی، کریستال های کلسیت. لازم به ذکر است که میزان این رسوبات از نظر بزرگی و مقدار، خیلی کمتر از میزانی است که در غارهای آهگی پیدا می شوند 

 

مرحلهٔ تولد یک غار لاوا

در مناطق آتشفشانی، درنزدیگی دهانهٔ آن که جریان لاوا به بیرون می ریزد، این تونل ها شکل می گیرند. در جاهائی که صخره ها، ذغال ها و خاکستر ها به بیرون رانده می شوند، تونل درست نمی شود. در داخل لاوای مذاب دو مکانیسم اصلی برای ایجاد تونل عمل می کنند. در یک نوع آن سطح بیرونی و بالای جریان مذاب لاوا، بتدریج سرد می شود، اما در لایهٔ زیرن آن لاوای مذاب به جریان خود ادامه می دهد. لاوای سرد شده، مثل دیواره ای از قسمت مذاب پائین جدا می شود. قسمت بالائی لاوای مذاب، در تماس با قسمت سرد شده، کمی گرمای خود را از دست می دهد. در نوع دیگر، تونل هائی که لاوای مذاب از درون آن ها می گذرند، سقف بالائی خود را ذوب کرده و یک سقف مذاب درست می کند  

درجائی که به آن دهانهٔ آتشفشان گفته می شود، سرانجام به بیرون ریخته و در بیرون شروع به سرد شدن می کند. در مسیر حرکت لاوای مذاب در داخل تونل، شکل های مختلفی ایجاد می شود

برحسب سرعت لاوا، مسدود شدن مسیر، تغییر مسیر تونل بر اثر عوامل خارجی مثل ریزش صخره ها و مسدود شدن راه باعث ایجاد راه های مختف، شکل های مختلف و طبقات مختلف می شود  

درتونل هائی که در نزدیکی سطح زمین هستند، گاهی مواقع می توان شاهد ریشه های درختانی بود که در سطح زمین رشد می کنند. این ریشه ها از سقف تونل به کف آن می رسند و به زمین فرو می روند. حفظ آن ها کمک به ادامهٔ زندگی درختان سطح

بیرونی می کند و در عین حال این ریشه ها بخشی از ساختمان و حیات داخل غار هستند که به هیچ وجه نبایستی آسیب ببینند 

گردآوری وترجمه:شراره غازی